Private equity betekent niets anders dan privévermogen. Het gaat hierbij om investeerders die buiten de aandelenbeurs om bedrijven financieren. Beursgenoteerde bedrijven zoals Shell of ASML geven aandelen uit op de beurs en halen zo geld binnen.

Een private equity investering kan variëren van het participeren in start-ups en jonge bedrijven (venture capital) tot het financieren van de overname van gevestigde bedrijven (buyout). In deze aflevering gaan we het voornamelijk over het laatste hebben. Als niet-beursgenoteerd bedrijf klop je voor financiering aan bij een bank, private investeerders of alternatieve financierders. Private investeerders financieren meestal door het kopen van aandelen in het bedrijf.

Wie is Han Dieperink?

Han Dieperink is zelfstandig adviseur via zijn bedrijf HD Capital & Advisory. Hij is Chief Investment Officer bij Auréus, één van de grootste zelfstandige vermogensbeheerders van Nederland, en Senior Advisor bij BB Capital, een Nederlandse private equity-investeerder.

“Wie nu instapt in private equity mag historisch gezien een bovengemiddeld rendement verwachten.” — Han Dieperink

Verder schrijft hij boeken, columns en een wekelijkse nieuwsbrief. Dieperink was tot 2019 de Chief Investment Officer van Rabobank en had voor 2010 diezelfde rol bij Schretlen & Co, waar hij in 1995 startte. Daarvoor was hij officier bij de Koninklijke Marine.

Wat is private equity?

Private Equity verwijst naar een type investering in niet-beursgenoteerde bedrijven. In tegenstelling tot openbaar verhandelde aandelen, zijn deze investeringen niet beschikbaar voor het grote publiek. Er zijn verschillende soorten PE-investeringen, waaronder leveraged buyouts, groeikapitaal en distressed investeringen.

Een PE-fonds verzamelt geld van institutionele en individuele investeerders. Dit geld wordt vervolgens gebruikt om aandelen in private of publieke bedrijven te kopen, vaak met het doel om de bedrijfsvoering te verbeteren en later winst te maken door het bedrijf te verkopen of naar de beurs te brengen. De typische route is:

1. Koop alle aandelen;
2. Haal het van de beurs;
3. Verander het management;
4. Verbeter de financiële condities;
5. Mogelijk nog een paar extra overnames om extra snel te groeien;
6. Geduld;
7. Exit of opnieuw naar de beurs.

Investeerders worden aangetrokken tot PE vanwege het potentieel voor hoge rendementen. Echter, deze investeringen zijn niet zonder risico's, waaronder bedrijfs- en marktrisico's, gebrek aan liquiditeit, en het risico dat het PE-fonds de beoogde waardeverhoging niet kan bereiken.

Soorten investeringen

Private equity kan je zien als een verzamelnaam voor beleggen in niet-beursgenoteerde bedrijven. Binnen deze beleggingscategorie kan vervolgens onderscheid worden gemaakt in de verschillende fases waarin wordt geïnvesteerd.

• Buyout capital staat voor investeren in grotere en meer volwassen ondernemingen. Waardegroei van de investering kan bijvoorbeeld worden bereikt door strategische, structurele en operationele aanpassingen.
• Growth capital (of groeikapitaal) is kapitaal dat wordt geïnvesteerd in relatief volwassen bedrijven die geld nodig hebben om activiteiten uit te breiden, te herstructureren of nieuwe markten te verkennen en te betreden. Groeikapitaal heeft tot doel bedrijven te faciliteren om de groei te versnellen.
• Venture capital is de benaming voor beleggen in start-ups en jonge (snel) groeiende ondernemingen met weinig tot geen track record. Venture capital wordt ook wel durfkapitaal genoemd. Hier hebben we al een aflevering over gemaakt, van oprichting tot beursgang.

Kenmerken closed-end private equity fonds

Een gangbaar private equity fonds is een closed-end fonds met een vaste looptijd, waarbij kapitaal eerst wordt verzameld bij investeerders en dan geleidelijk wordt geïnvesteerd. Dit kapitaal, "commitment" genoemd, wordt in delen opgevraagd via "capital calls" wanneer het fonds investeert in een bedrijf.

De gebruikelijke looptijd van een closed-end private equity fonds varieert van 10 tot 12 jaar. De eerste helft van deze periode is gericht op het investeren in bedrijven, terwijl de tweede helft gericht is op het verkopen van deze bedrijven. Vanwege de complexiteit van succesvolle bedrijfsverkopen wordt vaak een tot twee jaar extra toegevoegd aan de totale looptijd.

Investeerders in een closed-end private equity fonds zien hun rendement meestal pas in de latere stadia van het fonds, aangezien de eerste fase voornamelijk op investeringen is gericht. Het beloofde kapitaal wordt geleidelijk geïnvesteerd en komt voornamelijk terug bij de (gedeeltelijke) verkoop van bedrijven, waarbij op het hoogtepunt van een fondsperiode meestal slechts 75% tot 80% van het kapitaal geïnvesteerd is.

Rendement in J-curve

De J-curve in private equity illustreert de levenscyclus van een fonds. In de beginfase zijn cashflows vaak negatief door initiële investeringen en operationele kosten, wat de dalende lijn van de "J" vormt op de grafiek. Naarmate de tijd vordert en het fonds rendement begint te zien uit de verkoop of beursgang van portefeuillebedrijven, worden de cashflows positief, wat de opgaande lijn van de "J" creëert.

Het is essentieel om te benadrukken dat de J-curve een generalisatie is en dat de daadwerkelijke prestaties van een fonds kunnen variëren. Het risico dat gepaard gaat met de J-curve is dat investeerders in de vroege jaren van een fonds negatieve rendementen kunnen ervaren, wat uiteindelijk een langetermijnvisie en geduld vereist om resultaten te behalen.

En nu de rendementen

Nergens is het verschil in rendement tussen de beste fondsen en de slechtste fondsen zo groot als bij private equity. Onderstaande grafiek toont de verschillen in rendement (IRR) bij private equity fondsen. Bij kleine private equity fondsen is dit verschil heel groot. Het gemiddelde rendement bedraagt daar afgerond 13%, waarbij de behaalde rendementen ver uiteen liggen tussen ongeveer -10% en +37% IRR.

Doordat de verschillen zo groot zijn, is het lastig om snel te spreken over een gemiddeld rendement. Al kan het zeker een goed onderdeel zijn van een gespreide portfolio. Reken je niet te snel rijk. De gekochten bedrijven worden actief gemanaged. De kwaliteit van de mensen die het besturen is essentieel voor het rendement. De kosten zijn daar natuurlijk ook naar, de meeste fondsen hanteren een 2-20% compensatiestructuur. Vaak 2% vaste fee en 20% fee over de winst, meestal als hurdle rate van het gemiddelde rendement van de brede index. Al deze kosten moet je natuurlijk wel eerst terugverdienen.

Wat zijn de voordelen?

Private equity biedt verschillende unieke voordelen in vergelijking met traditionele investeringen zoals aandelen, vastgoed en obligaties:

• Potentieel hoger rendement: PE-investeringen hebben vaak het potentieel om hogere rendementen te genereren dan traditionele beleggingscategorieën. Dit komt doordat PE-fondsen actief betrokken zijn bij het verbeteren van de efficiëntie en winstgevendheid van de bedrijven waarin ze investeren.
• Diversificatie: PE kan een extra laag van diversificatie aan een portfolio toevoegen. De prestaties van private equity zijn vaak minder direct gecorreleerd met die van de openbare markten, wat betekent dat PE kan bijdragen aan het spreiden van risico's in een beleggingsportefeuille.
• Toegang tot niet-beursgenoteerde bedrijven: PE biedt investeerders toegang tot bedrijven die niet op de beurs zijn genoteerd. Dit kan extra kansen bieden, aangezien er veel meer niet-beursgenoteerde dan beursgenoteerde bedrijven zijn.
• Actief beheer: In tegenstelling tot de meeste beursgenoteerde investeringen, waarbij investeerders passieve aandeelhouders zijn, zijn PE-fondsen actief betrokken bij het beheer en de strategie van de bedrijven waarin ze investeren. Dit actieve beheer kan helpen om waarde te creëren en het rendement te verhogen.

Het is belangrijk te vermelden dat, hoewel private equity aanzienlijke voordelen kan bieden, het ook aanzienlijke risico's met zich meebrengt, waaronder illiquiditeit, hoge kosten en potentiële verliezen. Net zoals bij elke investeringsbeslissing, moet men zorgvuldig de potentiële risico's en rendementen overwegen en advies inwinnen van eventueel een financieel adviseur.

Beursgenoteerde private equity bedrijven

Als je kijkt naar de performance van beursgenoteerde private equity bedrijven, hebben ze het niet slecht gedaan de afgelopen 5 jaar. De meeste hebben de brede indices wel verslagen. Dat is natuurlijk geen garantie voor de toekomst, we komen immers net uit een extreem laag renteklimaat. Onderstaande is een lijstje van de bekendste private equity bedrijven op de beurs. Wil je meer bedrijven ontdekken, kijk dan naar de holdinglijst van de ETF’s.

• KKR (NYSE:KKR)
• Blackstone (NYSE:BX)
• 3i Group (LON:III)
• Carlyle (NASDAQ:CG)
• BlackRock (NYSE:BLK)
• Brookfield corp (NYSE:BAM)
• Main Street Capital Corp (NYSE:MAIN)
• EQT (EQT:ST)
• CVC Capital Partners (CVC:AX)

Bekende Nederlandse maar niet-beursgenoteerde private equity zijn bijvoorbeeld AlpInvest Partners, Waterland Private Equity Investments, ABN AMRO Capital en Gilde Investment Management. Als we HAL Investments (AMS:HAL) ook als private equity zien, is die als enige beursgenoteerd.

Private equity ETF’s

Wereldwijd zijn er best veel private equity huizen beursgenoteerd. Hierdoor is het voor ETF-makers goed te doen om een ETF te vullen met voldoende posities. Onderstaande zijn vier ETF’s die voldoen aan de Europese regels, vandaar UCITS. Hou wel rekening met de kosten, die kunnen nogal verschillen per ETF van 0,40% t/m 0,70% per jaar.

• iShares Listed Private Equity UCITS ETF
• LPX Private Equity Swap UCITS ETF
• FlexShares Listed Private Equity UCITS ETF
• Xtrackers LPX MM Private Equity Swap UCITS ETF

Vragen die we voorleggen aan Han

• Wat is private equity?
• Wat is het verschil tussen private equity, hedge funds en venture capital?
• Hoe werkt het businessmodel van private equity?
• Er zijn verschillende soorten PE-investeringen, waaronder leveraged buyouts, groeikapitaal en distressed investeringen. Wat is het verschil?
• Is een typische strategie van private equity?
• Hoe groot is de markt van private equity vergeleken met bijvoorbeeld aandelen of obligaties?
• De beurs is liquide, private equity niet. Moet je hierdoor ook een hoger rendement verwachten? (liquiditeitspremie)
• Er wordt wel eens gezegd dat als een beurskoers te laag staat, een ‘hostile takeover’ van private equity op de loer ligt, is dat een reële zorg?
• Wat vind je van de beursgenoteerde PE fondsen zoals KKR, 3i Group, Blackstone, etc?
• Kan een particuliere belegger ook in private equity beleggen?

Portfolio

Transactie: Ja, Shopify verkocht.

Ik heb weer een kleine wijziging doorgevoerd in mijn portfolio. Shopify is volledig verkocht en ik heb een klein beetje Flow Traders bijgekocht. Flow is nu 4,1% van mijn portfolio. Die heb ik grotendeels betaald door het ontvangen dividend van ASR en Signify. Mijn cashpositie is nu 3,5%. Dit wil ik wel weer “aan het werk” zetten, ik weet alleen nog niet hoe en waar.

Al bijna zes maanden ben ik bezig om mijn portfolio meer gewicht te geven in de value hoek. Dit is onder andere ook de reden waarom ik Shopify verkocht heb. Helaas met een flink verlies van ruim 47%. Maar ja, je kan veel winnen als je van je verlies leert. Als ik nu terugkijk heb ik twee grote fouten gemaakt. Ten eerst heb ik het veel te duur gekocht (en de groeiverwachting te veel doorgetrokken) en ten tweede heb ik niet gehandeld nadat mijn thesis was veranderd.

De komende tijd verwacht ik nog verder te gaan schaven aan mijn portfolio. De exposure naar groei wil ik blijven verkleinen. Het is nu ongeveer 50/50. Meta, Google en Amazon samen is al goed voor ruim 22%. Hier schuilt wel een risico in. Ik hou jullie op de hoogte!

Portfolio waarde: € 318.200

Volgende week gaan we het hebben over 'Capital Markets Day / Investor Day'. Rest ons nog een ding: Investeer in je kennis! En beleg met beleid.

Word Vriend

Vind je het leuk om ons te steunen als onafhankelijke podcast, gebruik te maken en mee te denken met de Portfolio Dividend Tracker? Voor €6,25 per maand krijg je toegang. Zeven dagen gratis proberen!

► Doe mee met Jong Beleggen: PortfolioDividendTracker.com

Pim's portfolio

► Bekijk mijn volledige aandelen portfolio: Portfoliodividendtracker.com/jongbeleggen

JB updates op Instagram

► @JongBeleggen op Instagram: Instagram.com/jongbeleggen