Tweeëneenhalf jaar geleden hebben Milou en Dennis dit onderwerp al even aangeraakt: het beleggingsproces. Net als positiegrootte wordt hier maar weinig over geschreven en gesproken. Het bepaalt uiteindelijk je rendement en dus of je je doelen zal behalen. Op de lange termijn is je beleggingsproces nauw gecorreleerd aan je behaalde rendement.

122. Beleggingsproces

Dennis en Milou hebben het gehad over wat een beleggingsproces is, waarom het belangrijk is, hoe je het kan verbeteren en waar je allemaal op moet letten, er zijn namelijk valkuilen genoeg. Deze aflevering is anders. Ik ben even te gast in mijn eigen podcast. Milou interviewt mij over hoe ik een aandeel analyseer. Wat is mijn proces en waar let ik allemaal op?

"If you can't describe what you're doing as a process, then you don't know what you're doing.” — William Deming

99 procent ‘nee’ zeggen

Misschien kan je een belegger beter begrijpen als je weet waarop hij of zij allemaal nee heeft gezegd. De 99 van de 100 keer is een ‘nee’, en dus misschien wel bepalender voor het rendement dan die ene aankoop. Beleggen is voornamelijk heel veel stenen omdraaien en hopen dat je iets moois tegenkomt wat goed bij jou past.

Dan moet je natuurlijk wel eerst weten wat bij jou past. Ik denk dat dit de basis is van een goed beleggingsproces. We hebben meerdere afleveringen gemaakt over beleggingsstrategieën - en filosofieën, aflevering 120 en 121.

Wat is dan mijn focus?

Goede vraag. Hier heb ik nog geen duidelijk antwoord op, al begin ik wel langzaam een rode draad door mijn beleggingen te zien. Een paar dingen vind ik belangrijk in een belegging:

“Spend more time studying commodity businesses. Since they don’t have a product advantage, they have to find other areas that will give them a competitive advantage.”

• Langdurigheid van de groei boven de snelheid, ook wel compounders.
• Omzet, winst en vrije kasstroom groei van 10-15% (hefboom aanwezig).
• Bedrijven met een hoop surplus dus momenteel nog een underearning hebben.
• In grote lijnen bedrijven met een goede balans, skin in the game, high return (marges en roic).
• Ik mik op een CAGR van 12% (verdubbeling in zes jaar).
• Maximaal vijftien posities, hiermee wil ik de lat hoog leggen voor nieuwe posities.
• Koop liever iets bij wat ik al heb in plaats van een nieuwe positie starten.
• Zie het als: Value buyer, Growth holder.
• Het is een goed jaar als ik zo’n drie nieuwe ideeën vind.
• Ik doe niet aan uitsluiting, het is niet nodig om mezelf onnodige beperkingen op te leggen.
• Zolang je de juiste prijs betaalt, kan alles een goede belegging zijn.

Proces in grote lijnen

De fundamentele analyse bestaat in grote lijnen uit de volgende onderdelen: de markt & concurrentie, moat, management & cultuur, financiën & kapitaalallocatie, waardering, kansen & risico’s en als afsluiting een conclusie met de vraag waarom nu?

Ik ben niet zo van de stappenplannen of afvinklijstjes. Mijn proces voor een fundamentele analyse is wat chaotisch op het begin maar uiteindelijk wel met hetzelfde resultaat. Qua volledige doorlooptijd zit ik al snel op drie maanden. Al neem ik wel al eerder een beslissing, dat kan prima al na vier tot zes weken zijn, maar stop dan nog niet met het onderzoek.

Al mijn ideeën komen voornamelijk van andere beleggers. Of van mijn netwerk, of van investor letters of beleggers die analyses publiek delen. In grote lijnen is het op te delen in vier blokken, het ziet er als volgt uit:

• In de eerste paar dagen heb ik al een groot deel van het onderzoek gedaan. Zeg dat ik dan op een vierde ben van het onderzoek. Dit komt voornamelijk omdat het begin relatief makkelijk is, elk stukje informatie is nog nieuw.
• In deze fase creëer ik voornamelijk veel vragen.
• Ik kijk naar de meest recente calls (Q, H en/of Y) en lees een paar analyses van anderen.
• Mijn voorkeur gaat uit naar ook de CMD presentatie te kijken (als die nog recent is).
• Ook heb ik gekeken naar de marges (bruto, fcf, etc), groei (omzet, marketingkosten, etc) en wat ratio’s (PE, FCF, cashflow conversie, etc). Bekijk ook de schuld, ROIC, SBC, rendement uit het verleden, etc.
• Bij relatief jonge en founder led bedrijven kijk ik veel interviews met de CEO/Founder terug. Als het kan, zo ver mogelijk terug om gevoel te krijgen of de toon veranderd over tijd.
• Als alles tot nu toe nog klopt in grote lijnen, begin ik met het opzetten van een snelle waardering. Eerst nog in klad, pak wat data en schets een aantal scenario’s.
• Ook hier komen vaak nog wat vragen uit. Bijvoorbeeld: waarom zit er een kleine dip in de omzet in periode X?
• Daarna kijk ik alle calls terug van drie tot vijf jaar geleden. Ik geef de voorkeur voor video maar soms lees ik ook de transcripts.
• Via Twitter zoek ik naar posts over het bedrijf. Ik gebruik hiervoor altijd de ticker. Zoek altijd op meerdere tickers (bijvoorbeeld $WISE, $WIZEY en $WISE.L) want in Amerika zijn die vaak anders dan voor Europese bedrijven.
• Via Twitter kom ik er ook achter wie de industrie-experts zijn. Die ga ik dan volgen.
• Als het lukt probeer ik ook interviews met experts in handen te krijgen van bijvoorbeeld oud-personeel van het bedrijf. Diensten zoals Tigus en AlphaSense bieden dit aan.
• Substack is ook een goede plek om analyses van andere beleggers te vinden.
• Verder kijk ik ook naar analyses op Seeking Alpha. Vaak zijn ze daar wel ondermaats maar ik kom daar vooral voor de (negatieve) comments.
• Ondertussen zit ik op drie vierde van het onderzoek. Nu is mijn focus meer verlegd naar de industrie zelf.
• Daarvoor ga ik vaak naar websites en onderzoeken van industrie-experts.
• CAGR van de industrie, en welk deel van de industrie groeit het hardst.
• Ten koste van wie gaan ze groeien?
• Wie zijn de marktaandeel donoren in de industrie?
• Industrie reports van onder andere Gardner, Forrester, etc.
• Podcasts waarbij werknemers van het bedrijf te gast zijn, kunnen ook interessant zijn. Zij worden dan ergens uitgenodigd om over hun werkzaamheden en hun aandeel te praten.
• Ook podcasts over de industrie zelf.
• Lees veel over concurrenten, wie zijn het en hoe zitten ze in de wedstrijd.
• Ondertussen hoop ik veel van mijn eigen vragen beantwoord te hebben en:
• Heb ik een goed gevoel van wat de belegging een succes gaat maken en wat niet.
• Weet ik ook goed wat de risico’s zijn van de belegging.
• In het laatste deel van het onderzoek schrijf ik alles op om een beetje structuur te creëren in mijn verhaal. Mijn notities zijn nu nog een zooitje.
• Hierbij hoort ook een uitgebreide waardering waarbij ik gevoel krijg voor meerdere scenario’s. Het doel is om een beetje een idee te krijgen van wat aannemelijk is en momenteel in de prijs zit.
• Als laatste komt dan portfoliomanagement.
• Waar moet het geld vandaan komen?
• Hoe groot mag de positie worden?
• En waarmee ga ik starten qua grootte?
• Wat ik eigenlijk ook onderweg doe, is al mijn bevindingen met steeds meer beleggers delen. Hiermee hoop ik beleggers die ik hoog heb zitten, net zo enthousiast te maken zodat ze zelf een volledig onderzoek gaan doen. Onderliggend met de hoop dat zij iets gaan vinden wat ik niet zie.

(Grote) PDT-update met veel kleine verbeteringen

In de afgelopen weken hebben we weer veel kleine verbeteringen doorgevoerd. Zo hebben we de reverse stock splits correct laten toepassen, zelfs als ze tot fractionele aandelen leiden bij brokers die dit ondersteunen. Ook BUX-dividenden worden nu correct opgehaald in hun oorspronkelijke valuta met de juiste wisselkoers, en we hebben alvast de functionaliteit toegevoegd voor de verwachte update van het BUX CSV-bestand. Deze verwachten we aankomend kwartaal.

Verder is het nu mogelijk om per broker geïmporteerde acties te verwijderen, in plaats van in één keer alle acties, en we maken daarbij een duidelijk onderscheid tussen geïmporteerde en handmatig toegevoegde acties.

Op het gebied van data zijn we overgestapt op een nieuwe manier om kalenderevents voor aandelen op te halen, wat tot een flinke stijging van het aantal geregistreerde events heeft geleid. We registreren nu meer dan een half miljoen events. Tegelijk controleren we ’s nachts automatisch of er nieuwe cryptomunten of tokens zijn die moeten worden toegevoegd. De cryptowereld is constant in beweging, voor je het weet heeft een president weer een munt gelanceerd.

Ook een probleem waarbij dividenden met betaaldatum “vandaag” niet juist werden getoond, is opgelost, en dividenden worden voortaan genormaliseerd naar één valuta met de juiste wisselkoers. Tot slot hebben we verschillende kleine interface-verbeteringen doorgevoerd om de gebruikservaring te optimaliseren. Meer weten, zie onze change log.

Portfolio

Transactie: Nee

Portfolio waarde: € 451.400

Volgende week gaan we het hebben over 'n.t.b.'. Rest ons nog een ding: Investeer in je kennis! En beleg met beleid.

Word Vriend

Vind je het leuk om ons te steunen als onafhankelijke podcast, gebruik te maken en mee te denken met de Portfolio Dividend Tracker? Voor €6,25 per maand krijg je toegang. Zeven dagen gratis proberen!

► Doe mee met Jong Beleggen: PortfolioDividendTracker.com

Pim's portfolio

► Bekijk mijn volledige aandelen portfolio: Portfoliodividendtracker.com/jongbeleggen

JB updates op Instagram

► @JongBeleggen op Instagram: Instagram.com/jongbeleggen