Milou & Pim op het 18u & 20u NOS Journaal
Woensdag 15 september heeft de AEX voor het eerst de magische grens van 800 aangetikt. Het was van korte duur want de index sloot uiteindelijk af op 794 punten. Het NOS Journaal van 18:00 en 20:00 uur heeft daar wel goed aandacht aan besteed en kwamen gezellig bij ons langs.
Alle vaste luisteraars weten dat deze 800 punten niet zoveel zegt omdat de huidige AEX index geen herbelegde index is. Als je echt wil weten hoe de presentatie van de AEX is, moet je kijken naar de AEX GR (Gross Return) index.
Altijd al willen weten hoe Milou en ik erbij zitten in de studio, de NOS heeft ons gefilmd tijdens een opname. Kort kijkje achter onze 'schermen' is te zien van minuut 19.15 tot en met 21.40. In totaal zijn we 2 minuten en 25 seconde gezien door meer dan 2 miljoen mensen!
Wat is een netwerkeffect?
Tijdens mijn zoektocht naar netwerkeffecten ben ik verdwaald geraakt in deze interessante materie. Zowel als ondernemer, software developer en als belegger. Netwerkeffecten in de digitale wereld zijn unstoppable als het eenmaal begint te draaien. Een netwerkeffect is het effect dat ervoor zorgt dat een product of dienst meer waarde heeft voor iemand, naargelang er meer gebruikers zijn die hetzelfde product of de dienst al gebruiken. Wanneer gebruiker 1.000 zich aanmeldt wordt het product beter voor de eerste 999 mensen. Dit effect is goed zichtbaar bij Tesla, naarmate er meer mensen Tesla gaan rijden, wordt de autopilot steeds beter. Ook zien we dit bij Whatsapp, wanneer er meer vrienden het platform gebruiken, stijgt de waarde voor jou.
Deze aflevering is misschien wat rommelig omdat alle informatie nog vrij vers is. Ik heb in ieder geval een hoop geleerd en neem deze inzichten ook mee als ondernemer richting de Portfolio Dividend Tracker.
70% van de waarde in tech komt door netwerkeffecten
James Currier van NFX, een (early stage) venture firm in Silicon Valley (Californië) heeft een meerjarig onderzoek gedaan naar true defensibility, ook wel MOAT's genoemd. En dan in het bijzonder de kracht van het netwerkeffect in bedrijven. James Currier en zijn collega's wilden een reëel cijfer geven aan de hoeveelheid waarde die netwerkeffecten in de digitale wereld hebben gecreëerd.
Het korte antwoord: in de afgelopen 23 jaar waren netwerkeffecten verantwoordelijk voor ongeveer 70% van de waardecreatie in tech.
In het onderzoek zijn digitale bedrijven meegenomen die zijn opgericht sinds het internet in 1994 en die meer dan $ 1 miljard waard werden. 336 bedrijven tussen 1994 en 2017 voldeden aan deze criteria.
Ze hebben naar de bedrijfsmodellen van elk van de bedrijven gekeken en ze vergeleken met hun eigen lijst van 13 (zijn er nu 15) bekende netwerkeffecten. Ze schatten in dat 35 procent van die bedrijven netwerkeffecten in de kern had. Deze bedrijven waren echter doorgaans veel waardevoller dan bedrijven zonder netwerkeffecten, ze telden tot 68% van de totale waarde in onze spreadsheet.
Goed om nog aan toe te voegen dat Amazon (valt onder defensibility scale effect) en Microsoft (opgericht voor 1994) niet bijgedragen hebben aan de 70 procent waardecreatie.
4 procent van de aandelen zijn verantwoordelijk voor al het rendement
Een handvol aandelen is verantwoordelijk voor vrijwel alle winsten op de aandelenmarkt sinds 1926. De meeste aandelen verliezen geld. Hoe kan dat zijn? Zoals bijna alle beleggers weten, hebben aandelen van grote bedrijven sinds 1926 gemiddeld een rendement van 10,1% op jaarbasis opgeleverd, niet gecorrigeerd voor inflatie.
Hendrik Bessembinder van W.P. Carey School of Business heeft in zijn studie 'Do Stocks Outperform Treasury Bills?' in 2017 onderzocht welke bedrijven verantwoordelijk zijn voor de rendementen. Hij stelt vast dat vrijwel al die winsten kunnen worden toegeschreven aan minder dan 4% van alle aandelen.
'Oude' duurzaam concurrentievoordelen
In aflevering 27 (Moat beleggen), alweer een tijdje geleden, hebben we het onder andere gehad over concurrentievoordelen. Ook wel de moat genoemd. Wat maakt het bedrijf uniek waar anderen niet aan kunnen komen. De duurzame concurrentievoordelen die we toen bespraken:
- Het zijn immateriële activa (patenten, overheidslicenties, merknaam) Coca Cola, Disney, Novo Nordisk
- Overstapkosten (gemak waarmee een klant kan overstappen naar een concurrent) SAP, Oracle, ADP
- Netwerkeffect (groeiende binding van klanten) MasterCard, Facebook, JustEat TakeAway
- Kostenvoordeel (goedkoper produceren) Amazon, Union Pacific
- Efficiënte schaal (schaalvoordelen) UPS, Duke Energy
In de digitale wereld zien we echter grotendeels een verschuiving. In software is de informatie transparantie veel groter, geografische grenzen betekenen minder, het is gemakkelijk voor klanten om naar een concurrent te klikken, enzovoorts. Wat overblijft is een korte lijst met concurrentievoordelen en slechts een handvol echte verdedigbaarheden / moats (true defensibilities; in het Engels is alles mooier).
Hoe ga je van competitive advantages to true defensibility
“Concurrentievoordelen” helpen het bedrijf succesvol te worden. "Verdedigbaarheid" zorgt ervoor dat het bedrijf daar ook blijft. Beide voegen waarde toe aan het bedrijf. In de start-up wereld worden acht concurrentievoordelen momenteel gezien die goed werken in de digitale wereld:
- Speed - Capital - Unique Team - Content - Buzz - Relationships - Silicon Valley - Patents
De vier defensibilities in de digitale wereld
Als het bedrijf is opgebouwd met goede concurrentievoordelen, groeit de waarde lineair naarmate de inkomsten groeien. Dat is goed. Maar als het bedrijf in staat is om concurrentievoordelen om te zetten in echte verdedigbaarheid - om zichzelf echt tegen concurrentie te beschermen - groeit de waarde exponentieel. De vier zijn: 1) Economies of scale, bijvoorbeeld: Amazon, 2) Brand, bijvoorbeeld: Booking.com en Google, 3) Embedding, bijvoorbeeld: Workday, Oracle en SAP 4) Network effects, bijvoorbeeld: LinkedIn, Alibaba en Craigslist.
De laatstgenoemde is de sterkste van de 4. Network effects zijn native aan de digitale wereld. Het heeft drie grote voordelen: 1) het is goedkoop, 2) meest eenvoudig te creëren en 3) zijn super krachtig.
Sarnoff's, Metcalfe's & Reed's Law
Wet van Metcalfe
De wet van Metcalfe luidt: De waarde van een netwerk neemt kwadratisch toe met het aantal aangesloten apparaten. Metcalfe's Law wordt ook veel gebruikt om de waarde van Bitcoin uit te leggen.
Eenvoudig gezegd, hoe meer apparaten onderdeel zijn van het netwerk, hoe meer waarde het netwerk voor de gebruikers heeft. Een simpel voorbeeld dat vaak gebruikt wordt om deze wet van Metcalfe nader toe te lichten heeft betrekking op het gebruik van faxmachines. Het gebruik van een faxmachine is van beperkt nut wanneer er weinig personen in je relatienetwerk aanwezig zijn die tevens gebruikmaken van dit communicatiemiddel. Wanneer het aantal personen in iemands netwerk toeneemt die wel gebruikmaken van de faxmachine, zullen er naar waarschijnlijkheid meer faxen over en weer verzonden en ontvangen worden, waardoor de waarde van dit netwerk zal stijgen.
Maar de wet van Metcalfe heeft ook een andere kant, vooral als het gaat om sociale interacties. Stel je voor hoe de wet van Metcalfe zich gemakkelijk vertaalt naar de sociale dynamiek die tussen teamleden speelt.
If you can't feed your team with two large pizzas in a meeting, you're in trouble. - Jeff Bezos
Wet van Reed
In de basis is Reed's Law hetzelfde als die van Metcalfe. Het verschil zit in de clustering van groepen in het netwerk. In werkelijkheid is het een functie van het totale aantal knooppunten plus het totale aantal mogelijke subgroepen of clusters, dat veel sneller schaalt met de toevoeging van meer gebruikers aan het netwerk.
Aangezien de meeste online netwerken de vorming van clusters mogelijk maken, zullen ze zich waarschijnlijk op zijn minst enigszins gedragen zoals de wet van Reed suggereert en veel sneller in waarde groeien dan de wet van Metcalfe of de wet van Sarnoff suggereert.
15 verschillende netwerkeffecten
Niet alle netwerkeffecten zijn hetzelfde en het begrijpen van de nuances is essentieel voor elke belegger. Sommige zijn sterker of zwakker dan anderen en ze werken ieder anders. James Currier heeft 15 verschillende soorten netwerkeffecten geïdentificeerd. Ze worden als volgt weergegeven in volgorde van sterkte:
- Physical (bijvoorbeeld landline telephones)
- Protocol (bijvoorbeeld Ethernet)
- Personal Utility (bijvoorbeeld. iMessage, WhatsApp)
- Personal (bijvoorbeeld Facebook)
- Market Network (bijvoorbeeld HoneyBook, AngelList)
- Marketplace (bijvoorbeeld eBay, Craigslist)
- Platform (bijvoorbeeld Windows, iOS, Android)
- Asymptotic Marketplace (bijvoorbeeld Uber, Lyft)
- Expertise (bijvoorbeeld Salesforce, Adobe, WordPress)
- Data (bijvoorbeeld Waze, Yelp!)
- Tech Performance (bijvoorbeeld Bittorrent, Skype)
- Language (bijvoorbeeld Google, Uber)
- Belief (bijvoorbeeld currencies, religions, gold)
- Bandwagon (bijvoorbeeld Slack, Apple)
- Tribal (bijvoorbeeld Harley-Davidson, Apple, Tesla)
Facebook als voorbeeld
Facebook is mijn grootste positie. Als we die eens onder de loep nemen met het bovenstaande model. Welke netwerkeffecten zijn er in Facebook verweven.
- Personal Direct: netwerkeffect #4 Iedereen op het platform was daar met zijn echte naam
- Bandwagon: netwerkeffect #14 Facebook begon op een universiteit zoals Harvard
- 2-Sided Platform: netwerkeffect #7 Facebook Developers platform
- 2-Sided Marketplace: netwerkeffect #6 Geavanceerd advertentieplatform voor bedrijven en later Marketplace
- Data: netwerkeffect #10 Realtime data waardoor je altijd direct op de hoogte bent
- Personal utility: netwerkeffect #3 Whatsapp en Facebook messenger
En dan heeft het ook nog de andere drie defensibilities
- Scale Al vrij snel begon Facebook te schalen naar andere universiteiten
- Brand Facebook werd cool
- Embedding Login with Facebook button op elke website
Natuurlijk zijn er altijd risico's in beleggen. Bij Facebook kan je denken aan privacy, public health (gezondheidsklachten bij tieners), antitrust (overheidsregulatie) en mogelijk negatieve netwerkeffecten als iedereen Facebook niet meer cool vindt.
Fantasie en kansen zijn er natuurlijk ook zoals payments, metaverse (AR en VR), social commerce, zakelijke communicatie en de creator economie. En dit allemaal voor dezelfde (PE-ratio) 'waardering' als Coca Cola, Procter & Gamble, Pepsi Co, etc maar dan zonder 30 procent groei.
Vriend van de Show & PDT
Al 1,5 jaar praten Milou en ik elke week over beleggen, de beurs, IPO's, aandelen, etc. Vorige week donderdag heb ik zelf de sfeer van Beursplein 5 ervaren en op de iconische gong mogen slaan! Ik kan in ieder geval zeggen dat mijn slag een positief effect heeft gehad op de koers die dag ;-)
We zijn daar niet zomaar geweest. Samen met Bryan, Bas en de rest van het PDT team hebben we de publieke lancering van Portfolio Dividend Tracker gevierd. Met PDT heeft iedere particuliere belegger visueel inzicht in zijn of haar beleggingsportfolio.
Ga naar PortfolioDividendTracker.com en probeer PDT een weekje gratis. Binnen 7 dagen toch niet tevreden? Dan kun je kosteloos opzeggen, word je abonnement geannuleerd en brengen wij geen verdere kosten in rekening. No questions asked!
Pim Verlaan, oprichter van de populaire podcast Jong Beleggen, luidde vanochtend de gong op Beursplein 5. Aanleiding was de lancering van hun eigen PortfolioDividendTracker.com. Vanaf 16 september is deze nieuwe tracker voor iedereen toegankelijk. Hij werd verwelkomd door Rauke Wouda, Senior Product Developer Derivatives Nederland van Euronext Amsterdam.
Nieuws
Universal Music in Amsterdam genoteerd
Vivendi besloot Universal (UMG) los naar de beurs te brengen, ook wel bekend van Rihanna, Taylor Swift, Justin Bieber en Lady Gaga die onder contract staan. Het bedrijf heeft ook de rechten op de liedjes van onder andere Bob Marley, Amy Winehouse, ABBA, Queen en Marvin Gaye.
Vivendi hoopt hiermee dat er waarde naar boven zou komen drijven die in het Franse mediaconglomeraat verborgen bleef. De huidige grootaandeelhouders Vivendi (10%), Tencent (20%), en een fonds (Pershing Square Holdings, SPAC) van investeerder Bill Ackman (10%) houden hun belang en de resterende 60% van Universal wordt in Amsterdamse aandelen uitbetaald aan aandeelhouders van Vivendi.
Met de huidige waardering zou Universal aan de bovenkant van de AEX terechtkomen, boven Philips (ruim €36 mrd) en ING (rond de €44 mrd). Opname in de AEX zou kunnen volgen in maart 2022.
Direct bij opening van de beurs schiet het aandeel met 33% omhoog.
Herweging AEX
Elk kwartaal voert Euronext een herweging uit op de AEX. Eén keer per jaar is er een hele grote shuffle waarbij bedrijven er ook in en uit kunnen gaan. De kans is ook groot dat volgend jaar maart Universal (UMG) in de hoofdindex terecht komt. Afgelopen maandag is er het onderstaande veranderd.
- ASML: van 20,7% naar 14,8%, verschil van -5,9%
- Unilever: van 12,6% naar 14,3%, verschil van 1,7%
- Prosus: van 3,5% naar 7,6%, verschil van 4,1%
Nederlander brengt GitLab naar de Nasdaq
Sytse Sijbrandij leverde dit weekend voor zijn bedrijf GitLab de papieren bij de Amerikaanse beurswaakhond SEC in om naar de beurs te gaan. Na het indienen van die beursplannen duurt het gemiddeld tien tot twaalf weken voordat een bedrijf zijn beursdebuut maakt.
GitLab positioneert zich als een ‘remote first‘-bedrijf, waarbij werknemers altijd thuis mogen werken. Om goed code te kunnen schrijven, heb je immers niet meer nodig dan een laptop, voorzien van software en internet. Dat wordt dan ook met vol enthousiasme gedaan; slechts een derde van alle 1.350 medewerkers werkt vanuit een kantoorlocatie, meldt het bedrijf in 2020. GitLab claimt medewerkers te hebben in wel 65 landen.
De Nederlander is GitLab in 2012 begonnen en heeft nog altijd 18,9 procent van de aandelen in handen. Als de beursgang doorgaat beoogt het een notering aan de Nasdaq met het tickersymbool GTLB.
GitLab is een online platform waar softwareprojecten op worden gepland, uitgevoerd en beheerd. Het concurreert met bedrijven als Atlassian (staat op mijn watchlist) en GitHub. De laatste kwam in 2018 voor 5,8 miljard dollar in handen van Microsoft. Bij de laatste investeringsronde werd GitLab gewaardeerd op zes miljard dollar. Zoals zo vaak bij softwarebedrijven hebben ze sinds de oprichting nog geen winst gemaakt.
Handel in voorkennis
Het vrij linkse Nederlandse VPRO Tegenlicht heeft een aflevering gemaakt over data en beleggen. Is het mogelijk om met extreem veel data, voorspellingen te doen op koersen van bedrijven? Het antwoord is duidelijk, het is mogelijk maar zeker niet voor iedereen weggelegd. Trekken particuliere beleggers aan het kortste eind? De aandelenbeurs hoort toch een gelijk speelveld te zijn: iedereen heeft dezelfde informatie?!
Er wordt veel gesproken over 'alternative data', daarmee wordt bedoeld dat het niet direct beleggingsgerelateerde data is. Je moet dan denken aan informatie op Reddit, vliegdata van privéjets, corporate lobbying en credit card transacties. Veel van deze datapakketten zijn te koop vanaf € 50.000 maar aan één pakket heb je niet voldoende, de kracht zit hem in de verbanden tussen de verschillende datasets.
Heb je als particuliere belegger hier nu een extreem nadeel? Als je handelt op de korte termijn zeker, ik denk dat je altijd te laat bent. Als je belegt voor de lange termijn, verdwijnt het voordeel dat je kan hebben uit deze data. Het idee is dat je een soort van voorkennis hebt, het is al gebeurd en door veel datasets te koppelen weet jij het eerder dan het bedrijf dat naar buiten brengt en publiceert. Deze datasets geven geen inzicht in de toekomst. Ook met heel veel data, weet je niet of Netflix of Amazon over 5 jaar een goede belegging gaat zijn.
In de aflevering komt ook een tegengeluid aanbod, de broers James & Christopher Kardatzke van Quiver Quantitative. In grote lijnen delen zij dezelfde missie die wij met Jong Beleggen en Portfolio Dividend Tracker hebben.
Quiver was founded with the goal of bridging the information gap between Wall Street and non-professional investors!
Portfolio
Transactie: Deze week niet, vorige week heb ik wel transacties gedaan. Doordat de aflevering met Jitse Groen al 1,5 uur was hebben we het eruit gelaten. Zie de show notes van vorige week voor meer informatie over de transacties.
Portfolio waarde: € 238.800
Reviews
[Frenkel over de aflevering met Jitse Groen] Heel erg leuke uitzending!! Wat gaaf dat het jullie gelukt is om Jitse Groen als gast te krijgen en wat leuk dat hij dit ook heeft gehonoreerd! Ik deel de mening hierboven dat het gesprek met hem een geweldig waardevolle en inspirerende inkijk is in het bedrijf, zijn visie en zijn kijk op de sector. Waar ik wel benieuwd naar ben, Pim Verlaan; is jouw kijk op JET veranderd sinds je met hem gesproken hebt?
Dat Jitse een goede ondernemer is, staat voor mij buiten kijf. Hij is zo ongelofelijk gefocust op strategie en executie. Bijzonder om te zien. Of hij van Just Eat Takeaway nog een groter succes kan maken, is natuurlijk de vraag. Aan hem gaat het in ieder geval niet liggen. Wat ik daarmee bedoel is dat het meer de vraag is of de industrie als geheel een winstgevende gaat zijn. Neem bijvoorbeeld de auto industrie en luchtvaart. Die hebben veel grote ondernemers voortgebracht maar dat wil nog niet zeggen dat het een goede belegging is.
Als belegger in Just Eat Takeaway moet je van twee dingen overtuigd zijn: Food delivery is uiteindelijk een winstgevend business en je gelooft in Jitse Groen.
In het model van Just Eat Takeaway zit een netwerkeffect verwerkt, namelijk de two-sided marktplaats. Helaas is het niet de allersterkste vorm omdat een restaurant in Berlijn geen voordeel oplevert voor een consument in Amsterdam. Dit wordt ook wel de asymptotic Marketplace (2-Sided) genoemd. Er zijn er drie: Typical marketplace, Delayed value marketplace en asymptotic Marketplace. Laatstgenoemde is de zwakste van de drie.
James Currier legt het prachtig uit waarom Uber een asymptotic Marketplace network effect heeft en daarom hard haar best doet om andere network effects in de business te krijgen zoals scale, brand, embedding, language en personal utility.
Oproep aan alle vaste luisteraars! Na 68 afleveringen hebben we talloze onderwerpen over beleggen besproken. Wat is volgens jou nog onbesproken of verdiend nog meer aandacht? Deel ook gerust interessante gasten die we moeten uitnodigen. Stuur ons een berichtje of laat een comment achter in de community. Dank je wel voor het meedenken! Volgende week gaan we het hebben over 'De kracht van een goede weging'. Rest ons nog een ding: Investeer in je kennis! En beleg met beleid.
Word Vriend
Vind je het leuk om ons te steunen als onafhankelijke podcast, gebruik te maken en mee te denken met de Portfolio Dividend Tracker? Voor €6,25 per maand krijg je toegang. Zeven dagen gratis proberen!
► Doe mee met Jong Beleggen: PortfolioDividendTracker.com
Pim's portfolio
► Bekijk mijn volledige aandelen portfolio: Portfoliodividendtracker.com/jongbeleggen
JB updates op Instagram
► @JongBeleggen op Instagram: Instagram.com/jongbeleggen