Mijn tweede beleggingsjaar is bijna ten einde. Ook al ga ik nog niet zo lang mee, ik durf wel te stellen dat het een bijzonder jaar is geweest. Meme-aandelen zijn een fenomeen geworden, de centrale banken houden de markt in hun greep en meerdere keren duikt er een coronavariant op. Als we terugkijken op dit jaar, wat hebben we er dan van geleerd?
Samenvatting beurs 2021
- Tesla kan alleen maar omhoog en is evenveel waard als alle autobouwers bij elkaar.
- Adyen is evenveel waard als ABN Amro, Aegon, ASR en ING samen.
- Hedgefunds zijn tegen Reddit beleggers met Gamestop.
- Meme-stocks worden gecreëerd op WallStreetBets.
- Groeiaandelen kunnen ook naar beneden.
- De ARK Innovation ETF van Cathie Wood.
- Het overheidsingrijpen in China.
- Overal in de wereld bestaat een tekort aan chips.
- Evergrande zou het nieuwe Lehman Brothers worden.
- Biotech is een risicovolle belegging (Galapagos).
- Er is een soort van nieuwe oorlog in food delivery (quick commerce).
- Er is een opkomst van de SPAC’s.
- Met geld lenen verdien je geld aan (negatieve rente van 0,50%).
Samenvatting Jong Beleggen 2021
Ook voor de podcast is het een jaar geweest met flinke pieken. Het blijft bijzonder hoeveel support en positieve reacties we krijgen op alle afleveringen die we maken. We genieten elke week weer van het maken.
- Er zijn 49 afleveringen gemaakt (waarvan drie weken gemist door de geboorte van mijn zoon)
- We hebben 12 verschillende gasten gehad.
- Er zijn maar liefst 3,5 miljoen plays van de podcast geweest dit jaar.
- We hadden erg veel mediaoptredens zoals voor en bij het FD, Trends, de NOS, NOS Journaal, Editie NL, Nieuwsuur, De Quote, EW Magazine, Consumentengids, Viva, BNR, Radio 1, Op1, Vooravond, Nu.nl en AT5.
- De beurs werd geopend met de Portfolio Dividend Tracker.
Op naar het nieuwe jaar!
🎓 Lessen die ik meeneem naar 2022
Ze zeggen dat kennis sneller verbindt dan geld. We gaan het zien volgend jaar. Afgelopen week heb ik gereflecteerd op mijn eigen beleggingsgedrag. Hoe lang je ook belegd, leren kan je altijd. Er zijn drie punten uitgekomen waar ik volgend jaar meer mee ga doen. Het ironische is dat ik voor alle drie de onderwerpen al een aflevering heb gemaakt. Misschien niet zo’n slecht idee om over risico’s en psychologie nogmaals een aflevering te maken:
- 28. Risicomanagement
- 42. De psychologie van beleggen
- 63. 3/4 Fundamentele analyse: Financiën (met Dennis Emmelkamp)
Waar het vooral nog aan ontbreekt bij mij is ervaring en dat komt natuurlijk met de jaren. Om een goede belegger te zijn moet ik meer tijd in de markt hebben gehad en het liefst een complete economische cyclus hebben doorgemaakt. Om deze reden heb ik drie verschillende strategieën in mijn portfolio. Ik heb zo het gevoel dat ik veel sneller en breder leer. Of dit ook de winnende strategie is om de markt te verslaan, weet ik niet. Op dit moment is dat voor mij ook niet zo belangrijk.
Meer aandacht voor risico’s
Een goede belegger focust op risico’s en niet op rendement. Soms lees je iets maar komt het niet echt binnen. In een lange bull (opgaande) markt lijken risico’s niet relevant, maar niets is minder waar. Het afgelopen jaar heb ik tijdens mijn analyses te weinig rekening gehouden met de risico’s naar beneden. Volgend jaar ga ik daarom beter in kaart brengen wat die risico’s zijn voordat ik een positie inneem. Gaandeweg blijf ik het dan monitoren en hou ik in de gaten of het aantal risico's niet verhoogd of dat enkelen zelfs werkelijkheid worden. Met andere woorden: ik ga de onzekerheid in de risico’s benoemen.
Heb geduld
De psychologie van beleggen is echt een ding. Meestal leer je dat pas als je foutjes heb gemaakt. De echte sterke bedrijven zijn vaak aan de prijzige kant want er zit een bijna constante overwaardering in. Ook deze aandelen gaan niet in een rechte lijn omhoog. Vaak is de beweeglijkheid van zulke aandelen hoger dan het gemiddelde. Ik moet meer geduld opbrengen om deze aandelen aan de zijlijn te blijven volgen.
Al het rendement ga je niet maken in het komende jaar. Compounding, dat is wat het verschil maakt. Neem de tijd en heb geduld.
Betaal niet te veel
Overwaardering bestaat echt! De margin of safety is natuurlijk niet voor niets in het leven geroepen. Wanneer je een fair value hebt berekend, ben je voor een groot gedeelte de toekomst aan het ‘voorspellen’ maar je kan er natuurlijk ook naast zitten. Hierdoor bouw je een veiligheidsmarge in voor het geval je dat zo is. De meest beleggers hanteren een MOF van 20-25%.
Voor snelle groeiers is een fair value lastiger te berekenen. De toekomst is immers minder voorspelbaar bij deze bedrijven. Zij kunnen ook een overwaardering hebben. In combinatie met de les hierboven: heb geduld en koop op het juiste moment.
Dé les van Milou
Natuurlijk heb ik, Milou, ook ontzettend veel lessen geleerd. Ten eerste op het gebied van interviewen en podcasts maken, maar dat zal ik hier even buiten beschouwing laten daar de vrienden in de community daar weinig aan zullen hebben. Op het gebied van beleggen heb ik geleerd, houd je vast: dat ik een manier van beleggen heb gevonden die precies bij mij past. Beleggen in ETF’s is dé vorm voor mij. We lijken zelfs een beetje op elkaar: ik leef een gefragmenteerd leven omdat ik veel verschillende dingen kan en leuk vind. Een ETF is minstens zo gespreid als ik. Maar de belangrijkste reden is dat het beleggen in ETF’s ervoor zorgt dat ik goed gespreid zit voor een klein bedrag per maand, en het is overzichtelijk. In gesprekken op feestjes hoor ik regelmatig dat mijn manier van beleggen veel slimmer is dan die van Pim. Dat weet ik zelf ook wel, maar daar gaat het niet om. Het gaat erom wat ik er uit wil halen: een optimale verhouding tussen minimale inspanning en maximaal effect. Dat is een zeer waardevolle les voor mij.
🔮 Nederlandse toppers 2021 volgens Vrienden van de Show
We hebben in de community (ook besproken in aflevering 34) in de laatste week van december 2020 gevraagd welke Nederlandse aandelen het goed gaan doen in 2021. Er is massaal gestemd. Iedereen mocht één keer stemmen op drie Nederlandse bedrijven. Zowel large, mid en small caps.
Top 10 voor 2021
- Just Eat Takeaway (38,9%)
- ASML (27,7%)
- Prosus (27,1%)
- Adyen (19,4%)
- Ahold (18,8%)
- Alfen (18,1)
- CMcom (16%)
- Royal Dutch Shell (15,3%)
- Basic-fit (11,1%)
- Accsys (8,3%)
Onze gezamenlijke kennis heeft niet geleid naar een outperformance van de AEX. Al hebben we wel een positief rendement van 10,1%. De AEX GR heeft een rendement van 25,5% behaald. Zullen we het nogmaals proberen het komende jaar?
💼 Portfolio update (18 holdings en 1 ETF)
Thor Industries (THO) 4,60%
Afgelopen augustus heb ik voorgesteld aan Koen (uit de community) om gezamenlijk Thor Industries te analyseren. We zijn gezamenlijk weer aan een nieuw aandeel begonnen, het welbekende Euronext.
"De bedoeling is om van elkaar te leren, dus corrigeer, vul aan en discussieer. Uiteindelijk komen we hopelijk met elkaar tot een ultieme analyse en waardering van dit aandeel."
De analyse bestaat uit vier onderdelen zoals ook in de fundamentele analyse aflevering met Dennis te horen was:
1) Competitieve voordelen;
2) Management;
3) Sectorontwikkelingen;
4) Financiële gegevens.
Er zijn tientallen Vrienden actief geweest met in totaal 52 reacties. Ondertussen hebben al meerdere Vrienden een positie ingenomen waaronder ook Dennis. Hij geeft een toelichting in aflevering 75.
Campers en caravans
Thor Industries (THO) is een toonaangevende fabrikant van getrokken en gemotoriseerde recreatieve voertuigen (RV's). Het heeft een uitgebreide merkenportfolio met activiteiten in Noord-Amerika en Europa. Dit segment kreeg vorig jaar tijdens de pandemie een boost met een sterke vraag van consumenten. Thor verkoopt voornamelijk caravans en campers via de merken van haar dochterondernemingen. Dit zijn onder andere Airstream, Heartland RV, Jayco, Livin Lite RV en Erwin Hymer.
Thor kan bestempeld worden als een sterk bedrijf met een duidelijke competitief voordeel. Het marktaandeel voor gemotoriseerde voertuigen (campers) is 47,6% en voor caravans 41,9%. Samen met Forest River (een bedrijf van Warren Buffett) hebben ze een groot gedeelte van de markt. De kracht van hun moat is terug te zien in de Return on Invested Capital (ROIC) met 18,3% in de afgelopen tien jaar (median). Doorgaans worden bedrijven boven de 15% bestempeld als sterk.
Waardering van een cyclisch bedrijf
Het was voor mij een aardige oefening om een cyclisch bedrijf te waarderen. Ik heb meerdere pogingen gedaan. Onder andere met de Vrienden in de community en door zelf bij te leren heb ik meerdere malen de waardering aangepast. Dat heb ik gedaan met de Discounted Cash Flow (DCF) Methode. Omdat Thor Industries een cyclische onderneming is, kan ik niet zomaar uitgaan van de meest recente cijfers. Ik moet het als het ware normaliseren over een periode van tien jaar. Ik pak bewust deze periode omdat ik dan zeker weet dat ik een complete cyclus heb.
Ik heb een positie in Thor Industries genomen voor 4,5% van mijn portfolio. Mijn berekende fair value is €140,35 en met een margin of safety van 25% een buy op €105,27.
Hier zijn mijn aannames / berekeningen:
- 6,6% is de gemiddelde operating margin van de afgelopen tien jaar. Dat kan gezien worden als de EBIT.
- De gemiddelde rente- en belastinglast schat ik op 20%.
- Ik heb de omzet van 2020 gepakt: €8.168 miljoen euro. Hiermee is de berekening direct conservatief omdat de komende jaren de omzet een stuk hoger uit zal vallen. De verwachting voor 2021 en 2022 is anderhalf keer zoveel.
- Er zijn 55 miljoen uitstaande aandelen.
- Tien jaar CAGR van 6,9%, dat heb ik afgerond naar 7%. Omdat het een gemiddelde van tien jaar is, zie ik geen reden om een afwijkende groei te pakken voor jaar zes t/m tien.
- In 2021 kom ik uit op een cashflow per aandeel van 7,84. Analisten verwachten voor dit jaar 11,85 en voor volgend jaar 14,13. Ik weet dat mijn berekening erg afwijkend is maar ik heb het ook conservatief genormaliseerd. Ik doe dus geen handmatige correctie op de winsten van dit jaar en volgend jaar. De backlog staat op dit moment op een all-time high (te zien in de laatste kwartaalupdate).
- Een perpetual van 4% vind ik aan de hoge kant. Ik heb gerekend met 3%, net iets boven de wereldgroei.
De verliezers
Een portfolio zonder verliezers is fantastisch maar de kans is vrij groot dat je altijd wel een paar aandelen hebt die het iets minder goed doen. Gemiddeld, met de verkopen erbij, heb ik zeven van de tien keer een aandeel dat in de plus staat dit jaar. Geen slechte score. Maar verliezers horen ook in je portfolio. Zorg er dan in ieder geval voor dat je er iets van leert, anders is het voor niks geweest. Een negatief rendement betekent nog geen definitief verlies.
So you have flops. Maybe you're right 5 or 6 times out of 10. But if your winners go up 4- or 10- or 20-fold, it makes up for the ones where you lost 50%, 75%, or 100% - Peter Lynch
Chinese aandelen hebben het zwaar dit jaar en in het bijzonder de technologie. Dit komt voornamelijk door het ingrijpen van de Chinese overheid. Wij uit het Westen zijn dit niet gewend. Hier gaat alles heel traag en krijgt elk bedrijf een eerlijk proces. Deze onzekerheid van een overheidsklimaat waar de belegger niet op kan bouwen zal lang zorgen voor een onderwaardering in Chinese aandelen vergeleken met hun Amerikaanse peers. Welke waardering je nu ook loslaat op Alibaba, het blijft ondergewaardeerd.
Bij de recente kwartaalcijfers is de groei iets vertraagd maar nog steeds is het boven de 20%. Vooral de cloud divisie van Alibaba doet het goed en heeft hoge marges.
- Alibaba Group (BABA) 2,52%
Van de drie Chinese bedrijven wordt Tencent het minst hard geraakt door het beleid van de Chinese overheid. Dit heeft vooral te maken met het feit dat Tencent veel activiteiten en investeringen buiten China heeft. Naast Tencent heeft Prosus ook veel deelnemingen in internetbedrijven. Ze waarderen dat zelf op 39 miljard.
In Tencent zit al een korting als je alle externe investeringen bij elkaar optelt. In Prosus zit ook weer een korting op Tencent en dan krijg je ook nog alle andere internet deelnemingen van Prosus erbij. Het is een soort van margin of safety op margin of safety. Over een lange periode voel ik mij wel comfortabel bij dit aandeel.
- Prosus (PRX) 4,87%
Recent heeft de VEB een artikel gepubliceerd over de waardering van JET. De conclusie was alomvattend: “Hoe analisten ook rekenen, de huidige 0,3 keer GTV waartegen het aandeel JET handelt valt maar moeilijk te verklaren. Een belegger op Twitter stelde dan ook dat het eigenlijk geen zin meer heeft om een berekening te maken van de som der delen. Het tekent dat het vertrouwen van beleggers in JET-baas Groen momenteel zoek is.” Die laatste zin is wat momenteel aan de hand is. Het vertrouwen in het management van JET is zoek. Aan hen de komende tijd om dat te herstellen. Veel tijd zullen ze er niet voor krijgen, de activistische aandeelhouder Cat Rock voert de druk alsmaar op. Als dat nog niet genoeg is, vergroten ze ondertussen ook hun belang naar 6,9 procent.
Waarom hou ik het aandeel dan toch aan? Als eerste omdat ik er erg veel van leer. Ik zie dit als een groot experiment om te leren hoe zo’n aandeel beweegt en hoe de markt daarop reageert. Verder vind ik het leuk om dit aandeel te volgen en de kwartaalvergadering bij te wonen. Het is ook een vrij simpel bedrijf om goed te begrijpen.
Niet alleen daarom ben ik nog aandeelhouder, er zit ook daadwerkelijk nog veel muziek in. Op de Capital Market Day van oktober heeft het management verwachtingen afgegeven voor de komende vijf jaar: 15% GTV omzet groei per jaar en 5% EBITDA marge in 2026. Als we de omzet doorrekenen komen we uit op een GTV omzet van 60 miljard. In vijf jaar tijd zal JET ook langzaam richting de 5% EBITDA marge moeten gaan. Ze hebben al aangegeven dat dit jaar en volgend jaar de EBITDA marge nog negatief blijft. De marge moet van 2023 tot en met 2026 met 5% oplopen.
2021: GTV omzet van 29 miljard en EBITDA marge van -1,25%
2022: GTV omzet van 33 miljard en EBITDA marge van -0,70%
2023: GTV omzet van 39 miljard en EBITDA marge van 0,50%
2024: GTV omzet van 45 miljard en EBITDA marge van 2,00%
2025: GTV omzet van 52 miljard en EBITDA marge van 3,50%
2026: GTV omzet van 60 miljard en EBITDA marge van 5,00%