Alweer een aflevering over duurzaam beleggen? In aflevering 15 hebben we het ook al over dit onderwerp gehad. We hebben echter ondertussen een hoop bijgeleerd en daarom halen we er gewoon weer een expert bij!
15. Duurzaam beleggen | € 148.500Het woord ‘duurzaam’ gaan we heel veel gebruiken deze aflevering. Maar wat is duurzaam eigenlijk? De laatste maanden heb ik hier met meerdere mensen over gesproken. Ik kom tot de conclusie dat het niet voor iedereen hetzelfde is. Als je duurzaam wil beleggen, moet je jezelf eerst afvragen wat duurzaamheid voor jou betekent. Als je daar geen antwoord op kan geven, is het bijna onmogelijk om ook duurzaam te beleggen.
Kortom, duurzaamheid is voor iedereen persoonlijk. Het is belangrijk dat je een eigen beeld vormt van wat duurzaamheid voor jou is en dat probeert mee te nemen in je beleggingsstrategie. We hebben dit natuurlijk ook aan onze gast Anne-Marie Rakhorst gevraagd. Mogelijk kan zij jou inspireren!
“Wie duurzaam wil beleggen, hoeft zeker geen rendement achter te laten” - Hubert Aarts
Wie is Anne-Marie Rakhorst?
Anne-Marie Rakhorst is een Nederlandse ondernemer. In 2000 is ze verkozen tot zakenvrouw van het jaar. In 1994 richtte ze Search op, een ingenieurs- en adviesbureau, laboratorium en opleidingsinstituut. Aan het bedrijf gaf ze twintig jaar leiding, tot Search in juli 2014 de krachten bundelde met SGS, wereldwijd marktleider op het gebied van inspectie, controle, analyse en certificering. Momenteel is Anne-Marie meer een publicist en veelgevraagd spreker op het gebied van duurzaamheid.
Verder is ze eigenaar en initiatiefnemer van het onafhankelijke platform Duurzaamheid.nl, dat samen met betrokken bedrijven, maatschappelijke organisaties, experts, overheden en particulieren Nederland verder wil verduurzamen. Ook stond ze aan de wieg van het initiatief '17 doelen die je deelt', dat Nederland kennis heeft laten maken met de Sustainable Development Goals.
Schrijven kan ze ook! In haar boek ‘Geld stuurt de wereld, jij bepaalt de koers’ informeert ze mensen dat wij met ons geld veel meer invloed kunnen uitoefenen dan vaak gedacht wordt. Direct en indirect zijn we namelijk allemaal grootaandeelhouders: onze pensioenfondsen en verzekeraars beheren namens ons 1300 miljard en bij banken en vermogensbeheerders hebben we nog eens 700 miljard uitstaan.
Haar specialisme is te vangen in: nieuwe energie, duurzaamheid, innovatie, klimaat, milieu, maatschappelijk verantwoord ondernemen en circulaire economie.
Vragen die behandeld worden in de podcast
- Wat is jouw visie op duurzaamheid?
- Hoe zijn de klimaatafspraken van Parijs verweven met bedrijfsdoelen en rapportages?
- Wat zijn Sustainable Development Goals (SDGs)?
- Gaan we van ESG naar SDG?
- Gaan de nieuwe regels (Sustainable Finance Disclosure Regulation) effect hebben?
- Wat kan je doen als belegger?
- Best-in-class, uitsluiten of duurzaam in de kern?
- Wat vindt zij van het ‘beste jongetje van de klas’-verhaal?
- Duurzaam beleggen en laag rendement: een realiteit of een illusie?
- Welke duurzame beleggingsfondsen zijn er in Nederland?
- Wat zegt een ESG-label nu echt?
- Hoe slecht ben je als je in de S&P 500 belegt?
- Loont het al meer om in duurzame bedrijven te investeren?
In stapjes duurzaam beleggen
Duurzaam beleggen is actief beleggen, waarbij de belegger onder andere rekening houdt met mens, natuur en goede bedrijfsvoering voor de bedrijven waarin hij of zij investeert.
- Stap 1. Jouw visie op duurzaam beleggen: Waarom vind ik duurzaam beleggen belangrijk?
- Stap 2. Beleggingsplan opstellen: Wat wil je bereiken en op welke termijn?
- Stap 3. Duurzaamheid definiëren: Wat betekent duurzaamheid voor jou persoonlijk?
- Stap 4. Beleggingsvorm kiezen: Welke soort beleggingen sluiten het beste aan op jouw wensen?
- Stap 5. Beleggingen selecteren: In welke activiteiten of organisatie ga je beleggen?
De Vereniging van Beleggers voor Duurzame Ontwikkeling (VBDO) is ervan overtuigd dat een meer duurzame en verantwoorde kapitaalmarkt leidt tot een gezondere en meer rechtvaardige wereld. Als onafhankelijke vereniging zetten ze zich sinds 1995 in als een gedreven aanjager, motivator en kennisleider voor verantwoord beleggen en voor verankering van duurzaamheid bij ondernemingen.
In 2020 is de VBDO met een rapport gekomen voor particuliere beleggers: ‘Duurzaam beleggen voor particulieren via banken, hoe maakt u duurzame keuzes?’ Zeker de moeite waard om even door te nemen, evenals onderstaande video.
Sustainable Development Goals (SDGs)
De 17 werelddoelen zorgen ervoor dat de wereld in 2030 een betere plek is om te leven, voor iedereen! Op 25 september 2015 schreven meer dan 150 wereldleiders - waaronder Barack Obama en de paus - hun naam onder een splinternieuw ontwikkelingsplan van de Verenigde Naties. Ze beloven zich te gaan inzetten voor 17 Werelddoelen voor duurzame ontwikkeling: de Sustainable Development Goals (SDG’s), weergegeven in onderstaande afbeelding:
Van ESG naar SDG beleggen
De duurzame ontwikkelingsdoelen (Sustainable Development Goals; SDG's) van de Verenigde Naties (VN) zijn een uitstekend hulpmiddel in het streven naar rendement en maken tegelijkertijd via impactbeleggen in 17 verschillende thema's echt een verschil. ESG (Environmental, Social en Governance) beleggen is vooral bekend bij veel particuliere beleggers. Langzaam is de financiële wereld richting één standaard aan het gaan waar SDG en ESG samenkomen.
In de toekomst zal elk beursgenoteerd bedrijf en beleggingsfonds via Sustainable Development Goals (SDG's) moeten rapporteren!
MSCI
MSCI Inc. is een Amerikaanse financieringsmaatschappij en een wereldwijde leverancier van aandelen, vastrentende waarden, vastgoedindexen, analysetools voor multi-assetportefeuilles, ESG- en klimaatproducten. Een grote speler dus! Veel ETF’s zijn onderliggend samengesteld door MSCI. Ook zij zijn actief bezig om duurzaam beleggen meer vorm te geven.
Voorbeeld SDG toepassen
Uiteindelijk wil je daadwerkelijk nagaan hoe producten, diensten en processen van bedrijven positief of negatief bijdragen aan de verschillende SDGs. Bijvoorbeeld: een frisdrankfabrikant zorgt wellicht voor werkgelegenheid in sommige landen (SDG8) en met sommige producten draagt hij bij aan gezonde voeding (wellicht SDG1 en SDG3). Maar met producten waar veel suiker in zit, doet hij juist weer afbreuk aan de gezondheid (SDG3). Dit zal per bedrijf moeten worden afgewogen.
Je kan je voorstellen dat dit een ingewikkelde puzzel is. Voor elke activiteit vraagt dit namelijk een ander afwegingskader dat objectiveerbaar moet zijn. Daarnaast vraagt het ook veel van de beschikbare data. Veel bedrijven verschaffen deze data niet en als ze het al doen, dan doorgaans niet op een uniforme manier.
Wat zou de toekomst mooi zijn als we alle SDG data per bedrijf in PDT kunnen laden en dat je dan een SDG score krijgt van je eigen portfolio! Je moet altijd iets te dromen hebben!
17 Doelen Die Je Deelt
17 doelen die je deelt is een initiatief om ervoor te zorgen dat iedereen de Werelddoelen (SDGs) kent, die de Verenigde Naties eind 2015 opstelden. Ook en juist kinderen spelen een super belangrijke rol bij het behalen ervan.
“Zij zijn de leiders van morgen. Met hun open blik en creatieve brein dagen ze volwassenen uit om sneller en slimmer actie te ondernemen. Bovendien, de toekomst van kinderen hangt af van de acties die we nu nemen”, zegt Anne-Marie.
De 17 Doelen Wegwijzer is een handige routebeschrijving die kinderen langs alle doelen leidt, met informatie, weetjes, filmpjes, interviews én tips om zelf aan de slag te gaan. Uit mijn eigen ervaring, niet alleen handig voor kinderen. ;-)
Sustainable Finance Disclosure Regulation (SFDR)
De SFDR bouwt voort op de Sustainable Development Goals van de VN en de Overeenkomst van Parijs die erop is gericht de risico's en effecten van de klimaatverandering aanzienlijk te verminderen. De SFDR beoogt de informatieverstrekking aan eindbeleggers, over de effecten op duurzaamheid door het beleggingsbeleid en de beleggingsbeslissingen door financiële marktpartijen te verbeteren.
Per 10 maart vorig jaar is de verordening met betrekking tot informatieverstrekking over duurzaamheid in de financiële sector van toepassing. De SFDR maakt deel uit van het Action Plan for Financing Sustainable Growth van de Europese Commissie.
De SFDR zal grote impact hebben op ondernemingen die onder toezicht staan en op wie deze wet- en regelgeving van toepassing is. In principe is dat op alle financiëlemarktdeelnemers waaronder banken, beleggingsondernemingen, pensioenfondsen, vermogensbeheerders en levensverzekeraars. De SFDR is ook van toepassing op financieel adviseurs met drie of meer werknemers die beleggingsadvies of advies met betrekking tot verzekeringsgerelateerde beleggingsproducten verstrekken.
Misschien is de SFDR wat technisch en niet direct relevant voor particuliere beleggers, toch zullen zij het uiteindelijk wel merken. Banken en beleggingsondernemingen moeten volgens deze standaard meer gaan rapporteren naar jou als particuliere belegger. Ze zijn ook verplicht om jou te helpen als je vragen hebt rond duurzaam beleggen. Voor ons alleen maar goed!
Vormen van duurzaam beleggen
Er zijn meerdere methoden om duurzaam te beleggen. Er is natuurlijk geen goed of fout. Bedenk wat duurzaam is voor jou en zoek daarbij de passende methode.
“In duurzaam beleggingsland heb je eigenlijk twee stromingen. Zij die duurzaamheid zien als een onderdeel van risicomanagement en zij die duurzaamheid zien als een doel.” - Hans Stegeman
Uitsluiting
Hier gaat het om sectoren, producten of gedrag dat jij als belegger dermate niet-duurzaam of controversieel vindt, waardoor jij bij voorbaat niet belegt in die sectoren. Je kan dan denken aan bedrijven met activiteiten in alcohol, gokken, tabak, militaire wapens, vuurwapens, nucleaire energie, pornografie, olie, gas en steenkool.
ESG-integratie: best-in-class
Bij deze manier van beleggen kies jij als belegger de bedrijven die het beste presteren op ESG-criteria in hun sector. Er wordt niet belegd in de laagst scorende bedrijven op duurzaamheid in de betreffende sector. Ook wel het ‘beste jongetje van de klas’-verhaal.
ESG-integratie: thema beleggen
Bij het thema beleggen dragen de beleggingen bij aan een specifiek sociaal of milieu- gerelateerd thema. Bijvoorbeeld aan een lage CO2-uitstoot of in het geval van Milou, aan de toekomst van ons voedsel. Voor de duidelijkheid, Milou heeft de ETF Rize Sustainable Future of Food in haar portfolio.
Actief aandeelhouderschap: stemmen
Als aandeelhouder kan je je stemrecht gebruiken, al is dat als particuliere belegger erg lastig. Beleg je via een bank of fondsbeheerder? Dan heeft het stemrecht meer gewicht, dat kan ingezet worden om bedrijven aan te sporen tot een duurzamere manier van bedrijfsvoering of om specifieke duurzaamheidsthema’s op de agenda te zetten. Bij Shell is Mark van Baal een mooi initiatief gestart genaamd Follow This. Als particuliere belegger in Shell kan je je stemrecht goed inzetten.
Actief aandeelhouderschap: dialoog
Een bank of fondsbeheerder kan ook de dialoog aangaan met het bedrijf om bepaalde duurzaamheidsproblemen beter aan te pakken. Dit wordt ‘engagement’ genoemd. Als particuliere belegger is dit nagenoeg niet te realiseren.
Impact beleggen
Bij impact beleggen staat het behalen van maatschappelijk rendement voorop met daarnaast een gezond financieel rendement: wat draagt deze investering bij aan een duurzame oplossing? Impact beleggen kan naar mijn idee alleen buiten de beurs om. Het zijn veelal kleine bedrijfjes met een hoog risico. Wil je graag beleggen met impact, dan kan je eens kijken op crowdfunding platforms. Let wel op dat de risico’s hoger zijn en je geld niet liquide is.
Interessante duurzaamheidscategorieën
The nine planetary boundaries is gebaseerd op onderzoek van het Resilience Center in Stockholm. Het begrip planetaire grenzen werd in 2009 geïntroduceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Nature. De auteurs stellen negen planetaire grenzen vast waarbinnen de mensheid moet navigeren om duurzaam gebruik te kunnen blijven maken van de hulpbronnen van de planeet Aarde. Voor jou als belegger kunnen dit interessante hoeken zijn om in te beleggen. Deze grenzen zijn als volgt:
- Klimaatverandering
- Verlies biodiversiteit
- Biogeochemische stromen
- Stratosferische ozon-concentratie
- Verzuring van de oceanen
- Zoetwatergebruik
- Land-systeem-verandering
- Chemische verontreiniging
- Aerosols in de atmosfeer
Zelf kan je daar natuurlijk nog andere interessante categorieën aan toevoegen zoals:
- Energietransitie
- Circulaire economie
- Recyclen van afval
- Van bezit naar gebruik
- C02 certificaten
- Ondergrondse CO₂-opslag (CCS)
Duurzame beleggingsfondsen zijn prijzig
In een van de eerste afleveringen hebben we het over kosten gehad. Een enkele procent op jaarbasis, wat weinig lijkt op het eerste gezicht, kan over dertig jaar duur uitpakken. Neem bijvoorbeeld mijn huidige portfoliowaarde met een jaarlijks rendement van 8%, zonder maandelijkse inleg. Dan heb ik over dertig jaar een belegd vermogen van 2,9 miljoen. Maak ik 1% kosten per jaar voor dertig jaar, dan kom ik uit op een rendement van 2,2 miljoen. Die 700.000 euro is wel erg veel geld, om iemand je geld te laten beheren. Betaal je 2%, kost het je uiteindelijk 1,3 miljoen!
Persoonlijk zou ik erg letten op de kosten. Je kan duurzame beleggingsfondsen wel als inspiratie gebruiken. Onderstaand lijstje betreft vijf duurzame beleggingsfondsen. Vaak staat er in de factsheet de top tien posities van het fonds.
1. RobecoSAM Sustainable Water Equities
RobecoSAM Sustainable Water Equities is een actief beheerd (1,66% kosten) fonds dat wereldwijd belegt in bedrijven die producten en diensten aanbieden in de waterwaardeketen. De selectie van deze aandelen is gebaseerd op een fundamentele analyse. De doelstelling van het fonds is een beter rendement te behalen dan de index.
De strategie integreert duurzaamheidscriteria als onderdeel van het aandelenselectieproces en door middel van een themaspecifieke duurzaamheidsbeoordeling. De portefeuille is opgebouwd op basis van een in aanmerking komend beleggingsuniversum dat ondernemingen omvat waarvan de bedrijfsmodellen bijdragen aan de beleggingsdoelstellingen van de waterwaardeketen.
Top 10
- PerkinElmer Inc (Life Sciences Tools & Services) 4,84%
- Avantor Inc (Life Sciences Tools & Services) 4,42%
- Thermo Fisher Scientific Inc (Life Sciences Tools & Services) 4,28%
- A O Smith Corp (Building Products) 4,19%
- Pentair PLC (Machinery) 3,46%
- Danaher Corp (Life Sciences Tools & Services) 3,26%
- Suez SA (Multi-Utilities) 3,15%
- Masco Corp (Building Products) 3,0%
- Ecolab Inc (Chemicals) 2,99%
- United Utilities Group PLC (Water Utilities) 2,87%
2. ASN Milieu & Waterfonds
Het ASN Milieu & Waterfonds is een sectorfonds. Het belegt wereldwijd in aandelen van veelbelovende, beursgenoteerde ondernemingen die focussen op de ontwikkeling, productie en verkoop van technologieën en systemen die milieuproblemen helpen oplossen. Het fonds belegt in waterbehandeling, duurzame energie, afvalbehandeling & recycling en voeding & landbouw. De veelal jonge ondernemingen in het fonds investeren hun winst meestal in de ontwikkeling van nieuwe technologieën en keren hierdoor weinig of geen dividend uit. Het fonds heeft wel hoge jaarlijkse kosten van 1,50% en aan- en verkoopkosten van 0,15%. Je bent minimaal 1,8% kwijt aan kosten als je één jaar belegd.
EDIT: Er zijn geen verkoopkosten in het fonds, de totale kosten per jaar zijn 1,65%. In de volgende aflevering geef ik daar een korte toelichting op.
Top 10
- United Utilities Group Plc 2,7%
- Severn Trent 2,7%
- ischer (Georg)-Reg 2,6%
- Pentair Plc 2,5%
- Vestas Wind Systems 2,4%
- Edp Renovaveis Sa 2,4%
- American Water Works Co Inc 2,3%
- Nibe Industrier -B 2,3%
- Novozymes -B 2,1%
- Azbil Corp 2,1%
3. Triodos Global Equities Impact Fund
Triodos Global Equities Impact Fund streeft ernaar een positieve impact en een concurrerend rendement te genereren. Dat doen ze met een geconcentreerde portfolio van aandelen die uitgegeven worden door grote, beursgenoteerde bedrijven. We selecteren bedrijven op grond van hun bijdrage aan onze zeven duurzame transitiethema's. Met behulp van een geïntegreerde financiële - en duurzaamheidsanalyse stellen we vast welke factoren de waarde van een bedrijf op de lange termijn beïnvloeden en in welke mate ESG-aspecten hierin doorwerken. Daarnaast moeten de bedrijven waarin we beleggen aan de strenge minimumnormen voldoen. Het fonds heeft wel hoge jaarlijkse kosten van 1,55% en aan- en verkoopkosten van 0,4%. Je bent minimaal 2,35% kwijt aan kosten als je één jaar belegt.
Top 10
- KDDI (Communicatiediensten) 3,8%
- Anthem (Gezondheidszorg) 3,4%
- Roche (Gezondheidszorg) 3,2%
- Essity (Alledaagse consumptiegoederen) 2,9%
- Acciona Energias Renovables (Utilities) 2,9%
- STMicroelectronics (Informatietechnologie) 2,8%
- Bridgestone (Cyclische consumptiegoederen) 2,7%
- Taiwan Semiconductor (Informatietechnologie) 2,6%
- Toyota Motor Corporation (Cyclische consumptiegoederen) 2,6%
- Danone (Alledaagse consumptiegoederen) 2,6%
4. NN Duurzaam Aandelen Fonds
5. Kempen Global Sustainable Equity Fund
Passieve duurzame (wereldwijde) aandelenfondsen / ETF’s
Duurzaam beleggen heeft de afgelopen jaren een enorme groei in interesse van beleggers gekend. Hoewel passieve producten een natuurlijk nadeel lijken te hebben in vergelijking met actief beheerde fondsen, zijn ze toch aan een opmerkelijke opmars bezig. Ook niet gek, want de duurzame beleggingsfondsen hebben hoge kosten!
De meeste passieve fondsen zijn allemaal varianten van dezelfde index, namelijk de MSCI World SRI index. SRI staat voor Sustainable & Responsible Investments. Deze afkorting kom je regelmatig tegen. Deze index richt zich op de bedrijven die het meest duurzaam zijn binnen hun industrie (best-in-class) en tevens onderdeel uitmaken van de conventionele MSCI World Index. Daarnaast worden uitsluitingen toegepast, waardoor er niet wordt belegd in bedrijven met activiteiten in alcohol, gokken, tabak, militaire wapens, vuurwapens, nucleaire energie, pornografie, olie, gas en steenkool. Door deze selectiecriteria bevat de index aanzienlijk minder namen dan de bredere MSCI World Index. De duurzame index kent ongeveer 440 aandelen, terwijl de conventionele index bijna vier keer zoveel posities kent met ongeveer 1.560 aandelen.
- BNP Paribas Easy MSCI World (of Europe) SRI S-Series 5% Capped
- iShares MSCI World SRI
- UBS (Lux) FS MSCI World SRI
- DPAM Equities L World SRI MSCI Index
- UBS Global Gender Equality ETF
Portfolio
Transactie: Nee
Portfolio waarde: € 267.000
Volgende week gaan we het hebben over ‘Wat is factorbeleggen?’. Rest ons nog een ding: Investeer in je kennis! En beleg met beleid.
Word Vriend
Vind je het leuk om ons te steunen als onafhankelijke podcast, gebruik te maken en mee te denken met de Portfolio Dividend Tracker? Voor €6,25 per maand krijg je toegang. Zeven dagen gratis proberen!
► Doe mee met Jong Beleggen: PortfolioDividendTracker.com
Pim's portfolio
► Bekijk mijn volledige aandelen portfolio: Portfoliodividendtracker.com/jongbeleggen
JB updates op Instagram
► @JongBeleggen op Instagram: Instagram.com/jongbeleggen